BİR MUMYA İLE KÜÇÜK BİR HASBIHAL KİTAP YORUMU :
"Her sözcük boşluğu bırakılmış bir itici güçtür," diyen Edgar Allan Poe'nun, biri yarım kalmış dokuz öyküsü... (1942'de bulunan "Deniz Feneri" bitmemiş bir öyküdür."
Aya yapılan bir yolculuğun anlatıldığı "Hans Pfaal Diye Birinin Görülmedik Serüveni"; 1000 yıl sonrasından 1840'lara gönderilen bir mektup olan "Mellonta Tauta"; bir balon yolculuğunun anlatıldığı "Balon Şakası"; 5000 yıllık Mısırlı bir mumya ile zamanın bilginlerinin çeşitli konulardaki tartışmalarının anlatıldığı "Bir Mumya ile Küçük Bir Hasbıhal";
YAZAR : EDGAR ALLAN POE
YAYINEVİ : AYRAÇ YAYINLARI
ÇEVİREN : HASAN FEHMİ NEMLİ
SAYFA SAYISI :173
YORUM : Öncelikle söylemeliyim Poe benim için çok özel biri. Poe hakkında biraz araştırma yapıp da ona hayran olmayacak birinin olduğunu sanmıyorum .
Bendeki bu kitap baskısı olmayan ve ilk baskı olan 2002 basım bir öykü kitabı. Kitabın içerisindeki öyküler söyle :
* Deniz Feneri
* Bir Mumya ile Küçük Bir Hasbıhal
* Von Kempelen ve Buluşu
* Sözcüklerin Gücü
* Monos ile Una Arasında Görüşme
* Eiros ile Charmion'un Sohbeti
* Hans Pfaal Diye Birinin Benzeri Görülmedik Serüveni
* Balon Şakası
* Mellonta Tauta
Bunca güzel öykü hakkında biraz bilgi vermek isterim . Adgar Allan Poe dediğimizde ilkler geliyor akıllara. Öykülerini günümüze kadar koruyan; günümüz edebiyatının bir çok konusunu ele alıp bunların temellerini oluşturan isimdir Poe .
Poe kırk yıllık yaşamına yetmiş iki buçuk öykü sığdırmıştır. Deniz Feneri adlı öykü Poe'nun ölümünden 92 yıl sonra yarım bir şekilde bulunup ilk olarak bir dergide yayımlanır.
"Hans Pfaal" öyküsü bu günkü anlamıyla bilim kurgunun ilk örneklerindendir. Poe bu öykü ile Jules verne'i etkilemiş bir yazardır. Daha önce paylaştığım "Morgue sokağı cinayeti" ile Sir Arthur Conan Doyle'u etkilemiş büyük bir yazardır.
"Mellonta Taura" 1000 yıl sonrasından 1840'lar dünyasına gönderilen bir mektubu anlatır. "Balon şakası" okyanus ötesi bir balon yolculuğunu anlatır . "Bir Mumya İle Küçük Bir Hasbıhal" 5000 yıllık uykusundan uyandırılan mısırlı bir mumya ile günümüz şartları ve buğunun şartları tartışılır.
Öyküler hemen hemen böyledir diğer bir kaç öykü fantastik olup ölümü evreni anlatan essiz eserlerdir .
Poe, "Eureka"ya kadar açıkça ifade etmese de ta "Metzenger gerstein" adlı öyküsünden başlayarak evrenin ve Tanrının bir ve aynı olduğuna, başlangıçta çok küçük bir nokta olan maddenin genleşerek evreni oluşturduğuna inanır. Bu, Willem de Sitter'in 1917'de formüle ettiği genişleyen evren kuramından yetmiş yıl önce dile getirilmiştir. Bu kavram, 1940'larda Georges Gamov tarafından bugünkü şekline kavuşturulan "Big-Bang " kuramıyla şaşırtıcı bir benzerlik göstermektedir. Poe, uzayla zamanın aynı şey olduğunu da ileri sürmüş ve Einstein ortaya çıkıncaya kadar bu sav saçmalık olarak kabul edilmiştir. Bundan başka "kara delikler"le ilğili çok şaşırtıcı önermelerde bulunmuş ve doğruluğu bu yüz yılda anlaşılan "samanyolu'nun bir galaksi olduğu" görüşünü ileri sürmüştür. Kendisi bir bilim adamı olmayan Poe'nun bütün bunları nasıl bildiğini, bu konularda hiç yazılı kaynak bırakmadığı için bilemiyoruz. Bu yorumda elimde olan esrin Çevirmeninin Aralık 1999, Ankara da yazmış olduğu kitabın ön sözünden oldukça faydalandım ve bilgilerin çoğunluğu bu kaynaktandır.
Son olarak Dostoyevski'nin bir sözü ile yorumu bitirmek isterim ; "Poe'nun sadece kendine has olan ve onu bütün diğer yazarlardan ayırt eden özeliği, hayal gücünün olağan üstü genişliğidir.
"Doğanın haşmetini kabul etmekten başka elinden bir şey gelmeyen insan, aynı doğanın unsurları üzerinde elde ettiği, giderek artan egemenliği nedeniyle çocukça bir sevince kapıldı. Hayalinde, kasılarak Tanrı rolü oynarken bile üzerine çocukça bir aptallık çöküyordu." EDGAR ALLAN POE
PUAN : ( Çeviri ve dipnotlarının hataları yüzünden ) :4.5
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder